- 1. «Уянгын шүрэ» (Түрэл нютагай байгаали)
(Поэзия)
«Хүбшэ тайгаар бүрхэhэн, гэрэлтэ hайхан Хүрьбэмни…»
Тохорюкта нютагтаа
Нюдөө анин гэхэдэм,
Нютагайм харгы харагдаа.
Наартай hайхан агаарынь
Намда гэнтэ hанагдаа.
Хабатай хабарай ерэхэ үедэ,
Халюуран, ногооной
хүхэрхэ сагта
Холын Хүрьбэ нютагни
Халуун зүрхым татуулна.
Малагар сэнхир хаданууд
Мүнхэ саhаар мүндэлнэ.
Майла, хадаар улаалзай
Мянган зулаар бадарна.
Бадма сэсэг нахилзаад,
Баян нютагым шэмэглээ.
Хүхын дуунай аялгаар
Хүбшэ тайгам зэдэлээ.
Улаан, Сагаан хадануудни
Уняартан, байна холоhоо.
Улаан зүрхым хүдэлгэн,
Уряалан, байна хододоо...
Аяар холо нютагтаа
Айлшалжа хэзээш ерэхэлби.
Амар мэндээ хүргэжэ,
Алдалан унажа, мүргэхэлби…
Ойбонтом
Тоонто минии нютаг-
Түрэл hайхан Ойбонтом,
Түмэн зондоо суурхажа,
Тэбшэ, мүнхэ байгаарай!
Этигэлэй ламын юрөөлтэй,
Эхэ түрэл нютагни,
Эрид, хатуу сагуудташ
Энхэ тайбан байхалши!
Нарата hайхан талашни
Намаа, набшаар дэлгэрхэ.
Ургажа ябаhан үхибүүдшни
Уужам нютагаа hэргээхэ.
Бурхан багшын hургаалhаа
Буруу багаш гэшхээгүй,
Элдэб сагай хатууда
Эрдэни hүзэгөө алдаагүй,
Арьяа Баала Бурханай
Ашата hургаал мартаагүй, Аглаг арюун нютагнай,
Агуу hайхан байгаарай!
ЗYYдэндэм ходол ороно
Зэргэлээтэн, Энгэрэйм тала
Зүүдэндэм ходол ороно.
Зөөлэн, hайхан нютагни
Зохид бодол түрүүлнэ.
Буурал Yхэри Хүтэлни
Баян нютагайм - угтамжа.
Тэрэнги сэсэгээр бүрхэжэ,
Түмэн зоноо сахидаг лэ…
Хүрьбэ Хатан Эжымни –
Хайрата нютагайм шэмэг лэ.
Хүйтэн дошхон долгиниинь
Ходо минии нюдэндэ…
Шинии торгон долгииешь,
Шинии түргэн абяаешь
Шагнан, шагнан уярнаб,
Шаналан байжа, һананаб!...
Тээгдэмни
Зүүдэндэм ородог нютагтаа
Зорижо одоол ерэбэлби.
Золтойхон арад зонтойгоо
Зорюута мүнөө золгоболби...
Yндэр Баабай – сэргэмнай
Yүлэн дороhоо миhэрбэ:
«Yлгы нютагаа ерэхыеш
Үни хада мэдээ һэм!»
Тэнюун сарюун Тахяашам
Түргэн буухым уряалба:
«Нютагаа шэртыш, айлшамнай,
Нарата hайхан Тээгдэеэ!»
Тэбхэр сагаан нютагни
Толиижо, урдам дэлгэрээ,
Yндэр Хаанайм хормойдо -
Yлгы сарюун тоонтомни!
Хүрьбэ Хатан Эжынгээ
Хүйтэн аршаан хүртэбэб,
Алтан шара эльhыень
Альган соогоо адхабаб!
Хүхэ сэнхир хадагаа
Хуhан модондоо уябаб.
Аягатай hүёо үргэжэ,
Архиин дээжээ сүршэбэб!
Доро дохин, зальбаржа
Дайдын Эзэдтээ мүргэбэб,
Аргуун сайгаа абажа,
Алтанхан Тээгдэдээ барибаб!
Түрэл Тээгдым зониие,
Түбшэн байхат, мүргэнэб.
Танай буян мандажа,
Тарахал, танай хүүгэдтэ!
Хүбшэ, тайгаар бүрхэhэн
Хүрьhэтэ алтан дайдамни,
Хүхюун оронойм арад зон –
Ходо амар байгыт даа!
«Ая Гангын орондо…»
Хара Хүнхэр манатаад,
Хура бороон орохонь ха.
Улаан Хада уняартаад,
Уһа, бороо асархань ха…
Зургаан бэрхэ хүбүүдэй
Золтой нютагынь һанаа гү?
Дайдын шанга Эзэдынь
Дурдажа тэдэнэй шаналаа гү?...
«Ая Гангын» орондо
Аршаанта аадар сүршэбэл ха…
Хүхэ Сэнхир Тэнгэринь
Хүйхэр хүбүүдэй дурдабал ха?!
…………………..
Шэбэртын дууша хүбүүдтэ…
Улзытын Дондогой
Урихан нютагта
Улаахан сэсэгүүд
Уряалан, бадарһаар.
Алтанхан нараниинь
Арюулан, мүндэлhөөр…
Суутай, дууша хүбүүдэйнь
Соло, алдар дэлгэрһээр…
Гунигтай һайхан дуунуудайнь
Гүнзэгы удхань элирһээр.
Хамаев, Шагжиев, Жалсанов
Хамаг зондоо хайратайл …
Орон нютагаа суурхуулһан,
Омогто ашань мэдээжэл,
Арюун сэбэр нэрэнүүдынь
Арад зондоо хүндэтэйл!
Сержуня Будажапова
Бэшүүрэй аймагай Шэбэртэ тосхон.
2017 оной март (бага улаан) һара.
|
